Mimarlar için Genel Bir Dünya Fotoğrafı Çekebilmek

dosya editörü: Hasan Kıvırcık

Bugün bastığımız yeri tanımlamak, ülke ve meslek üzerine politika yapabilmek için küresel ekonomik-siyasal sistemi analiz etmek, bilgi birikimlerimizi bu ‘yeni’ alanda yoğunlaştırmak, rehberlik edebilecek doğrulara ulaşmak zorunlu görünmektedir.

Sadece ülkemize has olmayan alt üst oluşların temelinde ne yatıyor? Toplumsal sistemde ne değişti ki, günlük yaşamımız daha fazla etkilenmeye başladı? Ülkenin ve mesleğin geleceği nereye kayıyor? Yakın ve uzak gelecekte bu coğrafyayı, yaşayan insanları ve meslek olarak mimarlığı neler bekliyor? Mimarlık bir varoluş krizi içine mi itilmektedir?... Sorular çoğalarak bugün için yanıtlarını aramaktadır.

Mimarlığın yeni dünya düzeni içinde aldığı yeri nesnel verilerle saptamak, gelişmeleri kestirerek itildiği noktayı fark etmek önemli sayılmalıdır. Yerel-bölgesel-ulusal terminoloji ve eski kavramsal kabullere dayanan anlayışların kavranacak resmin netliğini bozan ‘olumlu-olumsuz’ ayrıntılarında kaybolmadan bir yönelişi ortaya koymak, doğru soruyla probleme girişmek ve paradigmayı belirlemek gerekli olmalıdır.

Mimarlık, Mimarlık Hizmeti ve Gelecek

Ülkemizde mimarlığın geleceği Avrupa Birliği ve genel olarak küreselleşme perspektifiyle düşünüldüğünde, yeni bir problem alanının doğmuş olduğunu kabullenmek zorundayız. Durum kalkınmış küresel ekonomiye yön veren ülkelerde başka bağımlı ülkelerde farklı seyretmektedir.

Değişen dünyada mimarlık mesleğinin uygulanışı sadece değişmekle kalmayıp, mimarlığın uygulama alanı ise özellikle geri kalmış ülkelerde daralmaya devam etmektedir. Bu haliyle mimarlık hizmeti “yapılabilir” olmanın dışına doğru hızla itilmektedir. İçinde olduğumuz ve son yıllarda görmezden gelemeyeceğimiz meslek krizi, ne ülkemizin ekonomik-siyasal krizinden ne de dünyanın ‘yeniden yapılanma- küreselleşme’ krizinden bağımsız değildir. Birbirini etkileyen ve çoğaltan bir ilişkiyle bütün alanlarda sürdüğü gibi, meslekler pratiğinde de devam etmektedir.

Bu sayının dosyasında ele aldığımız “Uluslararası Süreçlerde Türkiye Mimarlığı” konusu, yakın gelecekte yaşanacak gelişmelere cevaplar oluşturmayı hedeflerken, mimarların kendileri için, güncel değimle, bir ‘yol haritası’ çizmesine de yardımcı olmayı düşünmektedir.*

* MİMARLIK’ta, konuyu nasıl ele almamız gerektiğine ilişkin, dosyanın şekillenmesine katkıda bulunan toplantılara, gerek katılımı gerek varlığı ile destek olan Ayhan Çelik, Aydan Erim, İlhan Kesmez, Sait Kozacıoğlu, Selma Sökmen ve Arif Şentek’e teşekkür ederiz.